Credit- ေဒါက္တာ ေဒၚထူးထုုိက္ထုုိက္လင္း
ပန္းနာရင္ျကပ္ေရာဂါခံစားရသူေပါင္းပာာ ကမာၻေပၚမွာ သန္း၃၀၀ေက်ာ္ေလာက္ရွိေနပါတယ္။ထို ေဝဒနာရွင္ေတြ ပာာ ေရာဂါခံစားရျပီဆိုပါကျပင္းထန္စြာခံစားရျပီးအခ်ိန္မီ ေဆးမွီဝဲျခင္းမရွိပါက ရုတ္တရက္အသက္ဆံုးရွံဳးတဲ့အထိ
ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ဘယ္သူေတြမွာျဖစ္သလဲ။
အသက္အရြယ္မေရြးျဖစ္တာပါ။အမ်ားစုကေတာ့ငယ္စဥ္ကတည္းကျဖစ္တာမ်ားပါတယ္။ဓာတ္မတည့္မူ လြန္ကဲသူ ေတြ မွာပိုလို ့ေတာင္ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
သာမန္လူေတြရဲ ့အဆုတ္မွာေလျပြန္ေတြပာာဖုန္ အနံ အသက္ဆိုး အေအးဒဏ္စတာေတြ နွင့္ျကံုေတြရပါက အနည္းငယ္ မြန္တာ က်ပ္တာေလာက္ပဲရွိတာပါ
ပန္းနာေရာဂါ ရွိျပီဆိုရင္ေတာ့အဲ့ဒီလိုမပာုတ္ေတာ့ ပါဘူး။Airway Hyperreactivity လို ့ေခၚတဲ့ ေလျပြန္ေတြရဲ့ တုန္ ့ျပန္မူပာာသာမာန္လူေတြနဲ ့မတူဘဲ ျမန္လြန္းတာေျကာင့္ ခ်က္ခ်င္း က်ံဳ ႕ ျပီးသာမာန္ လူေတြလို ခ်က္ခ်င္းျပန္မခ်ဲ ့နိုင္ေတာ့ ေနာက္ အဆုတ္ထဲမွာအက်ိအခ်ြဲေတြထြက္လာျပီး ေလျပြန္ေတြ ျကာရွည္စြာေရာင္ရမ္းျပီး အသက္ရွဳ ျကပ္တာျဖစ္လာ တာပါ။နာတာရွည္ျဖစ္လာျပီဆိုလ်ွင္ေတာ့ေလျပြန္ေလးေတြပာာအျမန္ က် ံဳ ့လြယ္ျပီးျပန္က်ယ္ဖို့ိုက် ပိုပုိအခ်ိန္ ျကာလာပါတယ္။
ေမာျခင္း /အသက္ရွ ုျကပ္ျခင္း/အသက္ရွဳသံမ်ားတရြီရြီ မည္ျခင္းi/ေခ်ာင္းဆိုူျခင္းဆိုတာေတြက ပန္းနာရင္ျကပ္နဲ ့အျမဲတူတူတြဲေနျကလကၡဏာေတြပါပဲ။
ထိုလကၡဏာေတြပာာ မနက္ခင္းမိုးလင္းခ်ိန္မွာ အဆိုးဆံုး နဲ ့မခံနိုင္ဆံုးပါ။
အရမ္းေအးတဲ့အခါမ် ိဳးေတြ/ အမွဳန္အမြွားေတြအခိုးအေငြ ့ေတြ အနံအသက္ ဆိုးဆိုးေတြကုိရွဳမိတဲ့အခါမ် ိဳးေတြ ဆိုရင္လည္းအထက္မွာေဖာ္ျပထားသလိုပါပဲ
ပံုမွန္လူေတြက ခနနဲ ့ျပန္ေကာင္းနိူင္ေပမယ့္ ပန္းနာ ရင္ျကပ္သမားရဲ့ ေလျပြန္ေလးေတြက က်ံ ဳရာက ေနေတာ္ေတာ္နဲျပန္က်ယ္မလာေတာ့ဘဲ အသက္ အႏၲရာယ္အထိျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ့
ပန္းနာရင္ျကပ္ရဲ ့လကၡဏာအရ မနက္မွာ အဆိုးဆံုးျဖစ္ ေပမယ့္ ေသခ်ာ မထိန္းနိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ Nocturnal Asthmaလို ့ေခၚတဲ့ ညဘက္ ပန္းနာ ထိပါျဖစ္ျပီး အထိပါ ခံစားလာရနိုင္ပါတယ္။ ေသခ်ာစြာမကုသပါက ့္ေနာက္ဆက္တြဲ ဆ္ိုးက် ိဳးကေတာ့ေလျပြန္ေလးေတြရဲ ့နံရံပာာ fibrosis(ဖိုက္ပရုိစစ္) ဝင္လာတယ္။ fibrosis ဆိုတာ နားလည္ေအာင္ေျပာရ ရင္ ေတာ့ အမာရြတ္ျဖစ္ပီး ေတာင့္တင္းလာတာပါ။တျဖည္းျဖည္းနဲ႕
ေလျပြန္ေတြပာာ ျပန္ခ်ဲ ့နိုင္စြမ္းေတာင္ မရွိေတာ့ပါဘူး ေဆးေပးလည္း မခ်ဲ့နိုင္ေတာ့တဲ့အထိျဖစ္သြားနိုင္ပါ တယ္။အဆိုးဆံုးအဆင့္ပါပဲ။
ပန္းနာရင္ျကပ္သမားေတြပာာ ရွဳေဆးဗူးေတြ ေဆာင္ ထားေတာ့ ရႈ ျပီးတာနဲ ့ သက္သာသည္ ဆုုိေသာ္လည္း မိမိဆရာ၀န္ႏွင့္ ပုုံမွန္ ေဆြးေႏြးျပသ သင့္ပါေသး သည္၊၊
ဘာလို ့လည္းဆိုေတာ့မိမိရဲ့ ပန္းနာရင္ျကပ္အဆင့္ဘယ္ ေလာက္လည္းဆိုတာသိဖို ့နဲ ့ အထက္မွာေဖာ္ျပသလို ပန္းနာရင္ျကပ္ အဆိုးအဆင့္မေရာက္ေအာင္ မိမိျဖစ္ ေနတဲ့ ေရာဂါအေျခအေနအရ ဘာေဆး ထပ္မွီဝဲရမလဲ ေဆြးေႏြးပါ ဒါမွ မိမိေလျပြန္ေတြ ပိုက်န္းမာမွာပါ။
ေစာေစာစီးစီးအဆိုးဆံုးအဆင့္မေရာက္မွာပါ။
ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ ့ပန္းနာေရာဂါေဝဒနာရွင္ ေတြပာာ ေဆးတိုင္းကုိလက္လြတ္စပယ္မေသာက္ သံုးသင့္ပါဘူး။
အလြယ္ဆံုး ဝယ္ေသာက္ျကတာကေတာ့ အကုိက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးေတြပါ အကုိက္အခဲေပ်ာက္ေဆး (ဥပမာ-Aspirin အက္စပရင္)လိုေဆးမ် ိဳးေတြ/ Beta ကုိ ပိတ္တဲ့ ေဆးမ် ိဳးေတြ(ဥပမာ-ပရုိပနိုေလာ propanolol) /သေႏၶ္တားေဆးစတာေတြပာာ ေရာဂါပိုဆိုးေစပါတယ္။အေရးေပၚ အသက္အႏၱရာယ္ထိ ေတာင္ရွိပါတယ္။ဒါ့ေျကာင့္ေဆးမ်ားကုိလက္လြတ္စပယ္မေသာက္သံုးပါနွင့္။မိမိဆရာဝန္နွင့္တိုင္ပင္ပါ။
ျပီးေတာ့ ကြမ္းစားတဲ့လူေတြပါ ကြမ္းသီးမွာပါတဲ့ acerolin ဆိုတဲ့ ဓာတ္ပာာ ပန္းနာ ရင္က်ပ္ကုိ ေတာ္ ေတာ္ဆိုးရြားေစလ္ုိ ့ေဝဒနာရွင္ေတြအေနနဲ ့ေရွာင္ရွားရ ပါမယ္မစားသံုးသင့္ပါဘူး
အိမ္ေမြး တိရိစာၦန္ေတြရဲ ့အေမြွးအမ်ွင္ေတြကလည္း ပန္းနာေရာဂါကို ပုိျပီးဆိုးရြားတဲ့အဆင့္ေရာက္ ေစပါ တယ္ဒါ့ေျကာင့္မေမြွးသင့္ပါဘူး
လုပ္ငန္းခြင္ေျကာင့္ ျဖစ္တဲ့ ပန္းနာရင္ျကပ္ေရာဂါ ဆိုတာလည္းရွိပါတယ္
ဒါကေတာ့ လုပ္ငန္းခြင္မွာလြွစာမွဳ န့္ေတြ အျမဲရွဳ ေနရတာမ် ိဳးေတြ/ေျမျဖ ဴမွဳန္ ့ရွဳ ရတာမ်ုိဳးေတြ ေျကာင့္ျဖစ္ရတာပါ။ အဲ့လုပ္ငန္းခြင္ ကုိမလုပ္မျဖစ္ ကုိလုပ္ေနရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ထိုအမွဳန္ ့ေတြမဝင္ ေအာင္မိမိကုိယ္ကုိအတတ္နို္င္ဆံုးို ကာကြယ္ပါ။
ေဆးလိပ္ကေတာ့လံုးဝကုိေသာက္လို ့မရပါဘူး။ သူမ်ားေသာက္ေနရင္လည္းမရွဳရွဳိက္မိေအာင္ဂရုျပဳရပါလိမ့္မယ္။ျခင္ေဆးမ်ားထြန္းျခင္းကုိလည္းေရွာင္ျကဥ္သင့္ပါတယ္။
အလြန္ေအးတဲ့အခါမွာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြးျဖစ္ေအာင္ ေနပါ။ေအးေသာအခါ တြင္ ေလျပြန္ေလးမ်ား က်ံဳလာကာ ေရာဂါပုိဆိုးေစတတ္သည္။
ဗိုင္းရပ္ပိုးေတြ ဘက္တီးရီးယားပိုးေတြ အဆုတ္ကုိ ဝင္ရင္ လည္း ပန္းနာရင္က်ပ္ ပိုမိုဆိုးရြားနိုင္ပါေသးတယ္။
အေရးေပၚရွဳေဆးမ်ားကုိ ကုိယ္နဲ ့မကြာအျမဲေဆာင္ ထားပါ။တခုသတိေပးခ်င္ပါတယ္။ အေရးေပၚ ရွဳေဆး မ်ားပာာဘူူးပံုစံတူတိုင္း တစ္မ် ိဳးတည္း မထင္ပါနွင့္
ဆရာဝန္အျကံေပးထားသည့္ မိမိေရာဂါအဆင့္နွင့္ အကုိက္ညီဆံုးရွဳေဆးကုိေဆာင္ထား ရမည္ ။ေရာဂါ အဆင့္နွင့္မကုိက္ညီဘဲ ေပ်ာ့လြန္းပ်င္းလြန္းျဖစ္ေနပါက အေရးေပၚအေျခအေနတြင္ မသက္သာျခင္းမ်ားျဖစ္နိုင္ ေသာေျကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
ပန္းနာရင္ျကပ္ ျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းအရင္း အခ်က္ နွစ္ခ်က္ေျကာင့္လို ့သတ္မွတ္ထားပါတယ္ ျပင္ပလွဳ ံေဆာ္မူ ေျကာင့္၉၀%နဲ ့ ကုိယ္တြင္းခုခံအားေျကာင့္ ၁၀%ပါ။ျပင္ပလွဳံေဆာ္မူဆိုတာ အထက္မွာေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အေအးဒဏ္ /ေဆး/ ဖုန္မွဳ န့္စတဲ့ အခ်က္ေတြပါပဲ။ ဒါ့ေျကာင့္ ထို အခ်က္ေတြကို ေရွာင္ရွားေပးဖို ့ရာက အေရးျကီးဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ မေရွာင္ရွားနိုင္လို ့ေဝဒနာပိုဆိုးျပီးခံစားရ္ိျပီဆိုပါကလည္း နားလည္ တတ္က်ြမ္းသူနွင့္အျမန္ဆံုးတိုင္ပင္ရန္လိုအပ္ပါသည္။
Credit- ေဒါက္တာ ေဒၚထူးထုုိက္ထုုိက္လင္း
(လင္းေရာင္ျခည္ အထူးကုုေဆးခန္းႏွင့္ ေရာဂါ ရွာေဖြေရးစင္တာ)
Ref:Davidson’s Principle and Practice of MedicineNational Heart lung and Blood institute(U.S )
လင္းေရာင္ျခည္အထူးကုေဆးခန္းႏွင့္ေရာဂါရွာေဖြ ေရးစင္တာအမွတ္ (၅၁၂) ေအာက္ၾကည့္ျမင္တုိင္လမ္း၊ အေနာက္ပုိင္းေဆးရုံေရွ႕၊ ၾကည့္ျမင္တုိင္ျမဳိ႕နယ္၊ ရန္ကုန္၊၊
ဖုန္း၊၊ ၀၁-၂၂၀၃၉၆၊ ၂၁၈၃၇၆၊ ၀၉-၃၃၈၈၆၉၇၅
လင္းေရာင္ျခည္ Facebook Page အား လင္းေရာင္ျခည္အထူးကုုေဆးခန္း
ႏွင့္ေရာဂါ ရွာေဖြေရး စင္တာ မွ အမ်ားျပည္သူ မ်ား က်န္းမာေရး ဗဟုုသုုတ တုုိးပြားေစရန္ ရည္ရြယ္၍ ဦးစီး စီစဥ္ ေဖာ္ျပေပး ျခင္းျဖစ္ျပီး Page အား
LIKE ျပဳလုပ္ထားျခင္းျဖင့္ အပတ္စဥ္ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ဗဟုသုတ မ်ားအား ဖတ္ရႈ ေလ့လာႏိုင္ပါသည္၊၊
