ရုိဟင္ဂ်ာကိစၥ ကုိင္တြယ္မႈ ညံ့ဖ်င္းမႈ ေၾကာင့္ ျမန္မာအစုိးရ ICJ တြင္ တရားစြဲဆုိခံရသည္၊ ကမၻာ့အလယ္ နာမည္ဆုိးကို မ်ဳိးဆက္ႏွင့္ ခ်ီ၍ ရွင္း ရမည္ဟုဆို တပၸဒီပအင္စတီက်ဴ ဒါရုိက္တာလည္းျဖစ္၊ ႏုိင္ငံတကာ ေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ လည္းျဖစ္သူ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္၀င္းႏွင့္ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခ်က္
By ေအာင္သက္၀ုိင္း/ရန္ကုန္ေခတ္သစ္
ရခုိင္ျပည္နယ္မွ လူနည္းစု မြတ္စလင္မ်ား အေပၚ လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္မႈႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္သည္ဟုဆုိကာ ဂမ္ဘီယာႏုိင္ငံက OIC ၅၇ ႏုိင္ငံကုိယ္စား ျမန္မာႏုိင္ငံကို ကုလသမဂၢတရားရုံး ICJ တြင္ တရားစြဲဆုိလုိက္သည္။
ယင္းတရားစြဲဆုိမႈေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ အေျခအေနမ်ားကို ရန္ကုန္ေခတ္သစ္က တပၸဒီပအင္စတီက်ဴဒါရုိက္တာလည္းျဖစ္၊ ႏုိင္ငံတကာေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူလည္းျဖစ္သူ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္၀င္းကို ရန္ကုန္ေခတ္သစ္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါသည္။
ေမး။ ။ ICJ မွာ ဂမ္ဘီယာႏုိင္ငံက ျမန္မာႏုိင္ငံကို တရားစြဲဆုိထားတဲ့အေျခအေနကုိ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ICJ ကုိယ့္အေနနဲ႔က ျဖစ္မယ္ဆုိတာ သိေနၿပီးသားပဲ။ ဂမ္ဘီယာက ဒါကုိ ျပင္ဆင္ေနတယ္ဆုိတာ ၿပီးခဲ့တဲ့ လပုိင္းအတြင္းကကုိ သိတယ္။ ICJ နဲ႔ ICC ဆုိတာ မတူဘူးဆုိတာ သိဖို႔လိုတယ္ေနာ္။ ICC က Rome Statute ကုိ လက္မွတ္ထုိးမထားဘူး ဘာမွ လုပ္လုိ႔ မရဘူးလို႔ ထင္ေနတာ ။ မဟုတ္ဘူး လုပ္လုိ႔ရတယ္ထင္ေနၾကတာ။ လုပ္လုိ႔လည္း ရတယ္။ သူတို႔လည္း သတင္းအခ်က္အလက္စုေနၿပီ။
ICJ ကေတာ့ UN တရားရုံးျဖစ္တဲ့အတြက္ UN ႏုိင္ငံေတြအားလုံးဟာ အက်ဴံး၀င္တယ္။ အဲဒါက ေရွာင္လုိ႔မရဘူး။ သူရဲ႕ Charter ထဲမွာ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံက အျခားႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံကို အေၾကာင္းတစ္ခုခုနဲ႔ တရားစြဲလုိ႔ရတယ္ဆုိတာ ပါတယ္ဗ်ာ။
အဲဒီေတာ့ ICJ အေနနဲ႔က ကုိယ္တုိ႔ သိရသေလာက္ က ပထမဆုံးအႀကိမ္ပဲ။ ဂမ္ဘီယာက လုပ္ၿပီ။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ေျပာၾကတယ္ ဂမ္ဘီယာကုိ ေျမွာက္ေပးတဲ့သူရွိလားတဲ့။ ရွိ ရွိ မရွိ မရွိေလ။ သူလည္း အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္တဲ့ ႏုိင္ငံေလးတစ္ခုပဲ။ သူ႕အေနနဲ႔ ဒီဥစၥာကို ေကာက္ယူၿပီးေတာ့ လုပ္ေနၿပီ။ UN ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာျပည္ကလည္း ပါတဲ့အတြက္ ဆုိတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါကုိ ဘယ္လုိတု႔ံျပန္မလဲဆုိတာကေတာ့ ေျပာရတာ နည္းနည္းခက္တယ္။
ဘာနဲ႔သြားတူေနလဲဆုိေတာ့ ၁၉ ရာစုက ျမန္မာျပည္ဟာ အဂၤလိပ္နဲ႔ ၃ ႀကိမ္ စစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲခဲ့ရတယ္။ ၃ ႀကိမ္စလုံး ရႈံးတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ။ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းေတြ လူအင္အားေတြကြာျခားတာ ထားဦး။
ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ပင္လယ္ႀကီး အလြန္မွာ ကမၻာႀကီးက ဘယ္လိုလည္ပတ္ေနလဲဆုိတာ တကယ္နားလည္ရဲ႕လား။ မႏၱေလးေနျပည္ေတာ္က ။အခု အဲဒီအတုိင္းကုိ ျဖစ္ေနၿပီ။ ေျပာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ၂၁ ရာစုက်မွ ဒါမ်ဳိး ဒီဥစၥာ ဘာလို႔ ျဖစ္ရတာလဲ။ ႀကိဳတင္ကာကြယ္လုိ႔မရဘူးလား။ ၁၉ ရာစုကေတာ့ ထားလုိက္ပါေတာ့။ ကုိယ္ကလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေနာက္က်ေနတာ။
ေျပာမယ္ဆုိလို႔ရွိရင္ ထုိင္းတုိ႔ဘာတုိ႔က ျမန္မာျပည္ အမွားကုိ သိၿပီးေတာ့ သူတို႔ဟာ သူတို႔ ႏုိင္ငံ ထူေထာင္လုိက္တာ။ အခု ၂၁ ရာစုက်ခါမွ တေက်ာ့ျပန္ဘာလုိ႔ ျဖစ္ရတာလဲ။ ျမန္မာလူမ်ဳိးအားလုံးအေနနဲ႔က ရွက္စရာ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတယ္ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ ICC ကလည္း လုပ္ေနၿပီ။ ေနျပည္ေတာ္က အကုိႀကီးေတြ အမႀကီးေတြနဲ႔ တစ္ခုခုကိုသာ စဥ္းစားေပေတာ့ပဲ။
ေမး။ ။ ICJ က တရားစီရင္မယ္ဆုိေတာ့ သက္ေရာက္မႈအပုိင္းက ဘာေတြ စျဖစ္လာမလဲ။
ေျဖ။ ။ တရားစီရင္ခံရၿပီဆုိကတည္းက ကုိယ္ေျပာမယ္။ ICJ အေနနဲ႔ ႀကဳံရတာက ပထမဆုံးအႀကိမ္ပဲ။ အရင္တုန္းက ICJ က စီရင္ရတာက တုိင္းျပည္တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု နယ္နမိတ္ျပႆနာတို႔၊ အခုဟာက Genocide ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တင္တာ ။
ICJ အေနနဲ႔ကလည္း အခ်ိန္ယူၿပီးေတာ့ တုံ႔ျပန္ရလိမ့္မယ္။ အခုေတာ့ရွိေနပါၿပီေလ။ ျမန္မာျပည္အေနနဲ႔ ကမၻာ့အလယ္မွာ ေခတ္အဆက္ဆက္ ေတာ္ေတာ္ေလးကို နာမည္ဆိုးနဲ႔ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ခုပါ။ စစ္အစုိးရမုိ႔ုလို႔ေပါ့ကြာ။ အခု ဒီမုိကေရစီ အစိုးရမွာလည္း ထုိနည္းလည္းေကာင္း ျဖစ္ေနတယ္။ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ကံၾကမၼာပဲေျပာမလား။ ကမၻာမွာလည္း မႀကဳံစဖူးကိစၥေတြ ျဖစ္လာတယ္။
UN Charter ေတြ အဖြဲ႕အစည္းေတြအေနနဲ႔လည္း ၾကည့္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္လည္း ဒါေတြက ေဘာင္၀င္တယ္ေနာ္။ ေက်ာ္ၿပီးလုပ္တာမဟုတ္ဘူး။ အရင္တုန္းက မရွိပါဘူး။ မျဖစ္ပါဘူး။ ဒါေတြက အလကားပါ။ မဟုတ္က ဟုတ္က ေတြ သတင္းလႊင့္ေနပါတယ္။ အခုေပၚလာၿပီေလ။ ICJ ကိစၥ၊ ဂမ္ဘီယာကိစၥကုိ မဟုတ္တမ္းတရားလုိ႔ေျပာမလား။ ဘယ္သူေျပာရဲလဲ။ ေနျပည္ေတာ္က ICJ ကိစၥ ဘယ္သူေျပာရဲလဲ။ ဒါဟာ Fake News ပါလို႔ ဘယ္သူေျပာရဲလဲ။
ဒီကိစၥက စၿပီး ကုိယ္တြယ္ကတည္းကကုိ စလြဲတယ္။ ကုိယ္က အတန္တန္ကုိယ့္ကုိ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ကတည္းက ေျပာတယ္။ ကုလသမဂၢကို အတတ္ႏုိင္ဆုံး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါ။ ထြက္ေပါက္က ဒါပဲရွိတယ္ဆုိတာကို။ မဟုတ္ဘူးဗ်ာ။ ရန္ဟီလီလည္း မလာရဘူး။ Independent Fact Finding Mission လည္းမလာရဘူး။ ဟုိလူလည္းမလာရ၊ ဒီလူလည္းမလာရ။ၿပီးေတာ့ ဂ်နီဗာတုိ႔ ဘာတုိ႔ သြားၿပီးေတာ့ ေတာင္ေျပာ ေျမာက္ေျပာနဲ႔ အင္မတန္ကုိ ရွက္စရာေကာင္းတယ္ေနာ္။
ကုိယ္တုိ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေမ်ွာ္လင့္ခဲ့ရတဲ့ ဒီမုိကေရစီအစုိးရ၊ ကုိယ္တုိ႔ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ စေတးၿပီးမွ ရခဲ့ရတဲ့ ဒီမုိကေရစီအစုိးရ Really Fool ပဲ။ ဘယ္လိုမွ ယုံၾကည္အားကိုးၿပီးေတာ့ ေမ်ွာ္လင့္စရာအေၾကာင္းမရွိဘူး။ ရွက္စရာေကာင္းတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကုိယ္ေျပာမယ္ မီဒီယာတုိ႔ CSO တုိ႔ ေရွ႕ေနတုိ႔ Human Rights Activist တို႔က ၀င္ရေတာ့မယ္ ဒီကိစၥမွာ။ ေျမးေတြ ျမစ္ေတြကုိ ဘယ္လုိ မ်က္ႏွာျပမလဲ။ အခုက အစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္ဆုိတဲ့ ကိစၥမဟုတ္ေတာ့ဘူး။
ျမန္မာျပည္၊ ျမန္မာလူမ်ဳိးဆိုတဲ့ဟာႀကီး တစ္ခုလုံးကုိ ထိခိုက္ေနၿပီ။ ေတာ္ေတာ္ေလး ေလးနက္ပါတယ္။ အရင္ကကုိက လြဲခဲ့ၿပီ။ ကုလသမဂၢကိုလည္း မဟုတ္ပါဘူးဆုိၿပီး ျငင္းခဲ့တယ္။ ၁၉ ရာစုက မႏၱေလး နန္းေတာ္ႀကီးမွာေနၿပီးေတာ့ ကမၻာႀကီးအေၾကာင္းမသိလို႔ မ်က္စိတ္မွိတ္ နားပိတ္ေနခဲ့တာ တစ္မ်ဳိးေပါ့ကြာ။ အခုက ၂၁ ရာစုေနာ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာ ။ ႏုိင္ငံျခားသြားၿပီးေတာ့ အဂၤလန္ျပန္ေတြ တပုံႀကီးပဲေလ။ သံအမတ္ေတြ အႀကံေပးေတြ ၀န္ႀကီးေတြ ခန္႔ထားတာေလ။ ဒီလူေတြက လခယူၿပီး ဘာလုပ္ေနတာလဲ။
ေနာက္လာမယ့္ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြကို ကုိယ္တုိ႔ ဘယ္လို မ်က္ႏွာျပမလဲ။ ဒီလိုေခတ္မွာ ဒါျဖစ္ရတာ အင္မတန္ကုိ ရုပ္ဆုိးပါတယ္။
ေမး။ ။ ICJ ဘက္က ဘယ္လိုကုိင္တြယ္မႈေတြ ရွိလာႏုိင္လဲ။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚမွာ။
ေျဖ။ ။ အရင္တုန္းကေတာ့ ျမန္မာျပည္ကိစၥကုိ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီက ကုိင္တယ္ေပါ့။ လြတ္လပ္တဲ့ အခ်က္အလက္စုေဆာင္းေရး အဖြဲ႕လည္းလုပ္ခဲ့တယ္ ။ အဲဒါကုိ ျမန္မာျပည္က ျငင္းလုိက္တယ္။ အခုက ICJ ထိ ေရာက္သြားၿပီ။
ICJ မွာ ျမန္မာျပည္ကလည္း ပါေနၿပီ။ သူတို႔လာၿပီးေတာ့ ဘာကိစၥ ပဲျဖစ္ျဖစ္ေ ဆာင္ရြက္မယ္ဆုိရင္ ေနျပည္ေတာ္မွာ ရွိတဲ့ အစုိးရက ဒါကုိ ျငင္းမလား။ အရင္က ျငင္းခဲ့ၿပီ။ ျငင္းခဲ့လုိ႔ တစ္ဆင့္တက္ခဲ့ၿပီ။ ICJ ကုိ ျငင္းမလား။ ICJ ကေတာ့ လုပ္စရာရွိတာ လုပ္လိမ့္မယ္။ ရပ္ကြြက္ထဲမွာ ရုိက္မႈ ျဖစ္တာမဟုတ္ဘူး။ ေက်ေအးလုိ႔မရဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးမရွိဘူး။ အေပၚက ေျပာလုိက္လို႔ရွိရင္ Yes No ျဖစ္တယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးမရွိဘူး။ ICJ မွာ ရွိတယ္။ Legal proceeding က သြားမွာပဲ။ သူတို႔ အခ်ိန္ေတြ အမ်ားႀကီးေပးထားတယ္ေနာ္။ အခုဟာ ေနျပည္ေတာ္အစုိးရ မုိက္ကမ္းတာ ။ ကုိယ့္ႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ေနလို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေျပာရမယ္ေလ။ ထိပ္မွာေနၿပီးေတာ့ ညံ့ဖ်င္းတယ္ဆုိရင္ ေျပာရမွာပဲ။
ICJ အေနနဲ႔ က စုံစမ္းမွာပဲ။ တြဲၿပီးလုပ္မလား။ ခြဲၿပီးလုပ္မလား။ သက္ေသေတြကလည္းရွိၿပီးၿပီ။ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ ဟုိ Report ဒီReport နဲ႔ ယွဥ္လို႔ရမလား။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ICJ ဥပေဒေၾကာင္းအရ မစခင္ စုံစမ္းမွာပဲ။ အဲဒါက အနည္းဆုံး ၾကမ္းခင္းေစ်းပဲ။
ေမး။ ။ ျမန္မာဘက္က ရင္ဆုိင္မယ္လုိ႔ ေျပာထားေတာ့ ဒီအေျခအေနက ICC လို ဘူးခံ မျငင္းေတာ့တာမဟုတ္ဘူးလား။
ေျဖ ။ ။မေရွာင္သာ မလႊဲသာေလ။ ICC က ျငင္းလုိ႔ရတယ္။ လက္မွတ္ထုိးမထားဘူး။ ဘယ္ေတာ့မွလည္း ထုိးမွာမဟုတ္ဘူး။ ICJ မွာပါေနတယ္။ ျငင္းလို႔မရဘူး။ ဟုိဘက္ကလည္း ေသခ်ာ စူးစမ္းေလ့လာၿပီးတင္ရတာပါ။ သူတို႔ကို ျမန္မာျပည္ကုိ မေကာင္းႀကံတယ္လုိ႔ မျမင္နဲ႔။
ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ ပြင့္လင္းလာဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ေက်းဇူးေတာင္ တင္ရဦးမယ္။ စီးပြားေရးေတြ၊ တကၠသုိလ္ေတြ၊ ေပၚလစီေတြ ညံ့တာထားဦး။ ဒီလိုေနရာမွာ မကုိင္တြယ္တတ္ဘူး။ မကုိင္တြင္ခ်င္ဘူး။ အဲဒါကုိ သူမ်ားက လုပ္ေပးတာ ေက်းဇူးတင္ရမယ္။ ျမန္မာျပည္အေနနဲ႔ ရင္မဆုိင္လို႔ မရဘူးေလ။ ICJ မွာ ပါေနတာကိုး။ ICC ပဲ မဲေနတာ။ ICJ ကေတာ့ ၿငိေနၿပီ။ မရင္ဆုိင္လုိ႔လည္း မရဘူး။
ေမး။ ။ ICJ မွာ တရားစြဲခံရတဲ့ သက္ေရာက္မႈနဲ႔ ေနာက္ဆုံး ဘယ္လိုအထိ ျဖစ္လာႏုိင္လဲ။
ေျဖ။ ။ အခုေတာင္ျမင္ေနရပါၿပီ။ တရုတ္ဘက္ကုိ ပါသြားၿပီ။ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ဖယ္ထားလုိ႔ တရုတ္ဘက္ကုိ ေရာက္သြားတယ္ ဘာညာေပါ့ေလ။ Reputation အေနနဲ႔က ခံေနရၿပီ။ လူတစ္ေယာက္က ဘယ္ေလာက္ပဲ ခ်မ္းသာ ခ်မ္းသာ အမႈတစ္ခုျဖစ္လုိ႔ တရားရင္ဆုိင္ရၿပီဆုိကတည္းက ဘယ္သူက ပတ္သက္ခ်င္မွာလဲ။ ဒါက ျဖစ္ေနၿပီ။
ေနာက္ပုိင္း ဥပေဒ ပုိင္းအရ လာဦးမယ္။ UN က ဘာလုပ္မယ္ ညာလုပ္မယ္။ ICC က ပုဂၢဳိလ္ေတြကုိ ဦးတည္တာေနာ္။ ICJ က အစုိးရကို ဦးတည္တာ။ တပ္နဲ႔ အရပ္ဘက္ မခြဲေတာ့ဘူး။ အဲဒီမွာသြားၿပီးေတာ့ ရင္ဆုိင္ရၿပီဆုိကတည္းက သြားၿပီ။ သိကၡာဆုိတာ မရွိေတာ့ဘူး။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ကံဆုိးမုိးေမွာင္က်ခဲ့ရတယ္။ ဒီမုိကေရစီအစုိးရဆုိတာ တခဲနက္ ေထာက္ခံမဲနဲ႔ တက္ခဲ့တဲ့ အစုိးရေပမယ့္ ဒီကိစၥကုိ ကိုင္တြယ္တာ အင္မတန္ အင္မတန္ကို ည့ံဖ်င္းပါတယ္။
အက်ဳိးဆက္ေတြေတ့ ရင္ဆုိင္ရမွာပဲ။ ကံ ကံ၏ အက်ဳိးပဲ။ ဘယ္သူ႕သြား ေျခေထာက္ ဖက္မလဲ။ ကုိယ့္မွာ အရည္အခ်င္းမရွိေတာ့ ေျခေထာက္ဖက္ဖုိ႔ ၀န္မေလးဘူး။
Unicode Version
ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥ ကိုင္တြယ္မွု မိုက္ကမ္းညံ့ဖ်င္းမွုေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရ ICJ တြင္ တရားစြဲဆိုခံရ၊ ကမၻာ့အလယ္ နာမည္ဆိုးကို မ်ိဳးဆက္ႏွင့္ခ်ီ၍ ရွင္းရမည္ဟုဆို
တပၸဒီပအင္စတီက်ဴဒါရိုက္တာလည္းျဖစ္၊ နိုင္ငံတကာေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူလည္းျဖစ္သူ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းႏွင့္ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္
By ေအာင္သက္ဝိုင္း/ရန္ကုန္ေခတ္သစ္
ရခိုင္ျပည္နယ္မွ လူနည္းစု မြတ္စလင္မ်ားအေပၚ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မွုႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မွုမ်ား က်ဴးလြန္သည္ဟုဆိုကာ ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက OIC ၅၇ နိုင္ငံကိုယ္စား ျမန္မာနိုင္ငံကို ကုလသမဂၢတရား႐ုံး ICJ တြင္ တရားစြဲဆိုလိုက္သည္။
ယင္းတရားစြဲဆိုမွုေၾကာင့္ ျဖစ္လာနိုင္ေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ အေျခအေနမ်ားကို ရန္ကုန္ေခတ္သစ္က တပၸဒီပအင္စတီက်ဴဒါရိုက္တာလည္းျဖစ္၊ နိုင္ငံတကာေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူလည္းျဖစ္သူ ေဒါက္တာခင္ေဇာ္ဝင္းကို ရန္ကုန္ေခတ္သစ္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါသည္။
ေမး။ ။ ICJ မွာ ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက ျမန္မာနိုင္ငံကို တရားစြဲဆိုထားတဲ့အေျခအေနကို ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ICJ ကိုယ့္အေနနဲ႔က ျဖစ္မယ္ဆိုတာ သိေနၿပီးသားပဲ။ ဂမ္ဘီယာက ဒါကို ျပင္ဆင္ေနတယ္ဆိုတာ ၿပီးခဲ့တဲ့ လပိုင္းအတြင္းကကို သိတယ္။ ICJ နဲ႔ ICC ဆိုတာ မတူဘူးဆိုတာ သိဖို့လိုတယ္ေနာ္။ ICC က Rome Statute ကို လက္မွတ္ထိုးမထားဘူး ဘာမွ လုပ္လို့ မရဘူးလို့ ထင္ေနတာ ။ မဟုတ္ဘူး လုပ္လို့ရတယ္ထင္ေနၾကတာ။ လုပ္လို့လည္း ရတယ္။ သူတို့လည္း သတင္းအခ်က္အလက္စုေနၿပီ။
ICJ ကေတာ့ UN တရား႐ုံးျဖစ္တဲ့အတြက္ UN နိုင္ငံေတြအားလုံးဟာ အက်ဴံးဝင္တယ္။ အဲဒါက ေရွာင္လို့မရဘူး။ သူရဲ့ Charter ထဲမွာ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံက အျခားနိုင္ငံတစ္နိုင္ငံကို အေၾကာင္းတစ္ခုခုနဲ႔ တရားစြဲလို့ရတယ္ဆိုတာ ပါတယ္ဗ်ာ။
အဲဒီေတာ့ ICJ အေနနဲ႔က ကိုယ္တို့ သိရသေလာက္ က ပထမဆုံးအႀကိမ္ပဲ။ ဂမ္ဘီယာက လုပ္ၿပီ။ တခ်ိဳ့ကလည္း ေျပာၾကတယ္ ဂမ္ဘီယာကို ေျမႇာက္ေပးတဲ့သူရွိလားတဲ့။ ရွိ ရွိ မရွိ မရွိေလ။ သူလည္း အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္တဲ့ နိုင္ငံေလးတစ္ခုပဲ။ သူ႔အေနနဲ႔ ဒီဥစၥာကို ေကာက္ယူၿပီးေတာ့ လုပ္ေနၿပီ။ UN ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာျပည္ကလည္း ပါတဲ့အတြက္ ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါကို ဘယ္လိုတုံ႔ျပန္မလဲဆိုတာကေတာ့ ေျပာရတာ နည္းနည္းခက္တယ္။
ဘာနဲ႔သြားတူေနလဲဆိုေတာ့ ၁၉ ရာစုက ျမန္မာျပည္ဟာ အဂၤလိပ္နဲ႔ ၃ ႀကိမ္ စစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲခဲ့ရတယ္။ ၃ ႀကိမ္စလုံး ရွုံးတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ။ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းေတြ လူအင္အားေတြကြာျခားတာ ထားဦး။
ျမန္မာျပည္ရဲ့ ပင္လယ္ႀကီး အလြန္မွာ ကမၻာႀကီးက ဘယ္လိုလည္ပတ္ေနလဲဆိုတာ တကယ္နားလည္ရဲ့လား။ မႏၲေလးေနျပည္ေတာ္က ။အခု အဲဒီအတိုင္းကို ျဖစ္ေနၿပီ။ ေျပာမယ္ဆိုလို့ရွိရင္ ၂၁ ရာစုက်မွ ဒါမ်ိဳး ဒီဥစၥာ ဘာလို့ ျဖစ္ရတာလဲ။ ႀကိဳတင္ကာကြယ္လို့မရဘူးလား။ ၁၉ ရာစုကေတာ့ ထားလိုက္ပါေတာ့။ ကိုယ္ကလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေနာက္က်ေနတာ။
ေျပာမယ္ဆိုလို့ရွိရင္ ထိုင္းတို့ဘာတို့က ျမန္မာျပည္ အမွားကို သိၿပီးေတာ့ သူတို့ဟာ သူတို့ နိုင္ငံ ထူေထာင္လိုက္တာ။ အခု ၂၁ ရာစုက်ခါမွ တေက်ာ့ျပန္ဘာလို့ ျဖစ္ရတာလဲ။ ျမန္မာလူမ်ိဳးအားလုံးအေနနဲ႔က ရွက္စရာ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတယ္ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ ICC ကလည္း လုပ္ေနၿပီ။ ေနျပည္ေတာ္က အကိုႀကီးေတြ အမႀကီးေတြနဲ႔ တစ္ခုခုကိုသာ စဥ္းစားေပေတာ့ပဲ။
ေမး။ ။ ICJ က တရားစီရင္မယ္ဆိုေတာ့ သက္ေရာက္မွုအပိုင္းက ဘာေတြ စျဖစ္လာမလဲ။
ေျဖ။ ။ တရားစီရင္ခံရၿပီဆိုကတည္းက ကိုယ္ေျပာမယ္။ ICJ အေနနဲ႔ ၾကဳံရတာက ပထမဆုံးအႀကိမ္ပဲ။ အရင္တုန္းက ICJ က စီရင္ရတာက တိုင္းျပည္တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု နယ္နမိတ္ျပႆနာတို့၊ အခုဟာက Genocide ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တင္တာ ။
ICJ အေနနဲ႔ကလည္း အခ်ိန္ယူၿပီးေတာ့ တုံ႔ျပန္ရလိမ့္မယ္။ အခုေတာ့ရွိေနပါၿပီေလ။ ျမန္မာျပည္အေနနဲ႔ ကမၻာ့အလယ္မွာ ေခတ္အဆက္ဆက္ ေတာ္ေတာ္ေလးကို နာမည္ဆိုးနဲ႔ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ နိုင္ငံတစ္ခုပါ။ စစ္အစိုးရမို့ုလို့ေပါ့ကြာ။ အခု ဒီမိုကေရစီ အစိုးရမွာလည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္း ျဖစ္ေနတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ့ ကံၾကမၼာပဲေျပာမလား။ ကမၻာမွာလည္း မၾကဳံစဖူးကိစၥေတြ ျဖစ္လာတယ္။
UN Charter ေတြ အဖြဲ႕အစည္းေတြအေနနဲ႔လည္း ၾကည့္မယ္ဆိုလို့ရွိရင္လည္း ဒါေတြက ေဘာင္ဝင္တယ္ေနာ္။ ေက်ာ္ၿပီးလုပ္တာမဟုတ္ဘူး။ အရင္တုန္းက မရွိပါဘူး။ မျဖစ္ပါဘူး။ ဒါေတြက အလကားပါ။ မဟုတ္က ဟုတ္က ေတြ သတင္းလႊင့္ေနပါတယ္။ အခုေပၚလာၿပီေလ။ ICJ ကိစၥ၊ ဂမ္ဘီယာကိစၥကို မဟုတ္တမ္းတရားလို့ေျပာမလား။ ဘယ္သူေျပာရဲလဲ။ ေနျပည္ေတာ္က ICJ ကိစၥ ဘယ္သူေျပာရဲလဲ။ ဒါဟာ Fake News ပါလို့ ဘယ္သူေျပာရဲလဲ။
ဒီကိစၥက စၿပီး ကိုယ္တြယ္ကတည္းကကို စလြဲတယ္။ ကိုယ္က အတန္တန္ကိုယ့္ကို အင္တာဗ်ဴးလုပ္ကတည္းက ေျပာတယ္။ ကုလသမဂၢကို အတတ္နိုင္ဆုံး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါ။ ထြက္ေပါက္က ဒါပဲရွိတယ္ဆိုတာကို။ မဟုတ္ဘူးဗ်ာ။ ရန္ဟီလီလည္း မလာရဘူး။ Independent Fact Finding Mission လည္းမလာရဘူး။ ဟိုလူလည္းမလာရ၊ ဒီလူလည္းမလာရ။ၿပီးေတာ့ ဂ်နီဗာတို့ ဘာတို့ သြားၿပီးေတာ့ ေတာင္ေျပာ ေျမာက္ေျပာနဲ႔ အင္မတန္ကို ရွက္စရာေကာင္းတယ္ေနာ္။
ကိုယ္တို့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေမၽွာ္လင့္ခဲ့ရတဲ့ ဒီမိုကေရစီအစိုးရ၊ ကိုယ္တို့ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ စေတးၿပီးမွ ရခဲ့ရတဲ့ ဒီမိုကေရစီအစိုးရ Really Fool ပဲ။ ဘယ္လိုမွ ယုံၾကည္အားကိုးၿပီးေတာ့ ေမၽွာ္လင့္စရာအေၾကာင္းမရွိဘူး။ ရွက္စရာေကာင္းတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကိုယ္ေျပာမယ္ မီဒီယာတို့ CSO တို့ ေရွ႕ေနတို့ Human Rights Activist တို့က ဝင္ရေတာ့မယ္ ဒီကိစၥမွာ။ ေျမးေတြ ျမစ္ေတြကို ဘယ္လို မ်က္ႏွာျပမလဲ။ အခုက အစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္ဆိုတဲ့ ကိစၥမဟုတ္ေတာ့ဘူး။
ျမန္မာျပည္၊ ျမန္မာလူမ်ိဳးဆိုတဲ့ဟာႀကီး တစ္ခုလုံးကို ထိခိုက္ေနၿပီ။ ေတာ္ေတာ္ေလး ေလးနက္ပါတယ္။ အရင္ကကိုက လြဲခဲ့ၿပီ။ ကုလသမဂၢကိုလည္း မဟုတ္ပါဘူးဆိုၿပီး ျငင္းခဲ့တယ္။ ၁၉ ရာစုက မႏၲေလး နန္းေတာ္ႀကီးမွာေနၿပီးေတာ့ ကမၻာႀကီးအေၾကာင္းမသိလို့ မ်က္စိတ္မွိတ္ နားပိတ္ေနခဲ့တာ တစ္မ်ိဳးေပါ့ကြာ။ အခုက ၂၁ ရာစုေနာ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာ ။ နိုင္ငံျခားသြားၿပီးေတာ့ အဂၤလန္ျပန္ေတြ တပုံႀကီးပဲေလ။ သံအမတ္ေတြ အႀကံေပးေတြ ဝန္ႀကီးေတြ ခန႔္ထားတာေလ။ ဒီလူေတြက လခယူၿပီး ဘာလုပ္ေနတာလဲ။
ေနာက္လာမယ့္ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကို ကိုယ္တို့ ဘယ္လို မ်က္ႏွာျပမလဲ။ ဒီလိုေခတ္မွာ ဒါျဖစ္ရတာ အင္မတန္ကို ႐ုပ္ဆိုးပါတယ္။
ေမး။ ။ ICJ ဘက္က ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မွုေတြ ရွိလာနိုင္လဲ။ ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚမွာ။
ေျဖ။ ။ အရင္တုန္းကေတာ့ ျမန္မာျပည္ကိစၥကို လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီက ကိုင္တယ္ေပါ့။ လြတ္လပ္တဲ့ အခ်က္အလက္စုေဆာင္းေရး အဖြဲ႕လည္းလုပ္ခဲ့တယ္ ။ အဲဒါကို ျမန္မာျပည္က ျငင္းလိုက္တယ္။ အခုက ICJ ထိ ေရာက္သြားၿပီ။
ICJ မွာ ျမန္မာျပည္ကလည္း ပါေနၿပီ။ သူတို့လာၿပီးေတာ့ ဘာကိစၥ ပဲျဖစ္ျဖစ္ေ ဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ ေနျပည္ေတာ္မွာ ရွိတဲ့ အစိုးရက ဒါကို ျငင္းမလား။ အရင္က ျငင္းခဲ့ၿပီ။ ျငင္းခဲ့လို့ တစ္ဆင့္တက္ခဲ့ၿပီ။ ICJ ကို ျငင္းမလား။ ICJ ကေတာ့ လုပ္စရာရွိတာ လုပ္လိမ့္မယ္။ ရပ္ကြက္ထဲမွာ ရိုက္မွု ျဖစ္တာမဟုတ္ဘူး။ ေက်ေအးလို့မရဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးမရွိဘူး။ အေပၚက ေျပာလိုက္လို့ရွိရင္ Yes No ျဖစ္တယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးမရွိဘူး။ ICJ မွာ ရွိတယ္။ Legal proceeding က သြားမွာပဲ။ သူတို့ အခ်ိန္ေတြ အမ်ားႀကီးေပးထားတယ္ေနာ္။ အခုဟာ ေနျပည္ေတာ္အစိုးရ မိုက္ကမ္းတာ ။ ကိုယ့္နိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ေနလို့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေျပာရမယ္ေလ။ ထိပ္မွာေနၿပီးေတာ့ ညံ့ဖ်င္းတယ္ဆိုရင္ ေျပာရမွာပဲ။
ICJ အေနနဲ႔ က စုံစမ္းမွာပဲ။ တြဲၿပီးလုပ္မလား။ ခြဲၿပီးလုပ္မလား။ သက္ေသေတြကလည္းရွိၿပီးၿပီ။ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ ဟို Report ဒီReport နဲ႔ ယွဥ္လို့ရမလား။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ICJ ဥပေဒေၾကာင္းအရ မစခင္ စုံစမ္းမွာပဲ။ အဲဒါက အနည္းဆုံး ၾကမ္းခင္းေဈးပဲ။
ေမး။ ။ ျမန္မာဘက္က ရင္ဆိုင္မယ္လို့ ေျပာထားေတာ့ ဒီအေျခအေနက ICC လို ဘူးခံ မျငင္းေတာ့တာမဟုတ္ဘူးလား။
ေျဖ ။ ။မေရွာင္သာ မလႊဲသာေလ။ ICC က ျငင္းလို့ရတယ္။ လက္မွတ္ထိုးမထားဘူး။ ဘယ္ေတာ့မွလည္း ထိုးမွာမဟုတ္ဘူး။ ICJ မွာပါေနတယ္။ ျငင္းလို့မရဘူး။ ဟိုဘက္ကလည္း ေသခ်ာ စူးစမ္းေလ့လာၿပီးတင္ရတာပါ။ သူတို့ကို ျမန္မာျပည္ကို မေကာင္းႀကံတယ္လို့ မျမင္နဲ႔။
ျမန္မာျပည္ရဲ့ အနာဂတ္ ပြင့္လင္းလာဖို့ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ေက်းဇူးေတာင္ တင္ရဦးမယ္။ စီးပြားေရးေတြ၊ တကၠသိုလ္ေတြ၊ ေပၚလစီေတြ ညံ့တာထားဦး။ ဒီလိုေနရာမွာ မကိုင္တြယ္တတ္ဘူး။ မကိုင္တြင္ခ်င္ဘူး။ အဲဒါကို သူမ်ားက လုပ္ေပးတာ ေက်းဇူးတင္ရမယ္။ ျမန္မာျပည္အေနနဲ႔ ရင္မဆိုင္လို့ မရဘူးေလ။ ICJ မွာ ပါေနတာကိုး။ ICC ပဲ မဲေနတာ။ ICJ ကေတာ့ ၿငိေနၿပီ။ မရင္ဆိုင္လို့လည္း မရဘူး။
ေမး။ ။ ICJ မွာ တရားစြဲခံရတဲ့ သက္ေရာက္မွုနဲ႔ ေနာက္ဆုံး ဘယ္လိုအထိ ျဖစ္လာနိုင္လဲ။
ေျဖ။ ။ အခုေတာင္ျမင္ေနရပါၿပီ။ တ႐ုတ္ဘက္ကို ပါသြားၿပီ။ အေနာက္နိုင္ငံေတြက ဖယ္ထားလို့ တ႐ုတ္ဘက္ကို ေရာက္သြားတယ္ ဘာညာေပါ့ေလ။ Reputation အေနနဲ႔က ခံေနရၿပီ။ လူတစ္ေယာက္က ဘယ္ေလာက္ပဲ ခ်မ္းသာ ခ်မ္းသာ အမွုတစ္ခုျဖစ္လို့ တရားရင္ဆိုင္ရၿပီဆိုကတည္းက ဘယ္သူက ပတ္သက္ခ်င္မွာလဲ။ ဒါက ျဖစ္ေနၿပီ။
ေနာက္ပိုင္း ဥပေဒ ပိုင္းအရ လာဦးမယ္။ UN က ဘာလုပ္မယ္ ညာလုပ္မယ္။ ICC က ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ဦးတည္တာေနာ္။ ICJ က အစိုးရကို ဦးတည္တာ။ တပ္နဲ႔ အရပ္ဘက္ မခြဲေတာ့ဘူး။ အဲဒီမွာသြားၿပီးေတာ့ ရင္ဆိုင္ရၿပီဆိုကတည္းက သြားၿပီ။ သိကၡာဆိုတာ မရွိေတာ့ဘူး။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ကံဆိုးမိုးေမွာင္က်ခဲ့ရတယ္။ ဒီမိုကေရစီအစိုးရဆိုတာ တခဲနက္ ေထာက္ခံမဲနဲ႔ တက္ခဲ့တဲ့ အစိုးရေပမယ့္ ဒီကိစၥကို ကိုင္တြယ္တာ အင္မတန္ အင္မတန္ကို ညံ့ဖ်င္းပါတယ္။
အက်ိဳးဆက္ေတြေတ့ ရင္ဆိုင္ရမွာပဲ။ ကံ ကံ၏ အက်ိဳးပဲ။ ဘယ္သူ႔သြား ေျခေထာက္ ဖက္မလဲ။ ကိုယ့္မွာ အရည္အခ်င္းမရွိေတာ့ ေျခေထာက္ဖက္ဖို့ ဝန္မေလးဘူး။
