ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးမွာ ျဗိတိသွ် ကိုလိုနီ ေခတ္မတိုင္မီ ကတည္းက ျဖစ္တည္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ယခုအခါ ျဗိတိသွ်ကိုလိုနီ ေခတ္တြင္ ျမန္မာျပည္သုိ႔ ၀င္ေရာက္လာေသာ ဘဂၤါလီမ်ားႏွင့္ ေရာေထြးေဖၚျပ ခံရျပီး တရားမ၀င္ခုိး၀င္သူမ်ားအျဖစ္ စြတ္စြဲခံ ေနရသည္ တရား၀င္ေျဖရွင္းခြင့္လည္း မရခဲ့ေပ။
ယခုလည္း ရခုိင္ ဗုဒၶဘာသာအစြန္းေရာက္ တို႔၏ တုိက္ခိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔မွာ အိမ္နီးခ်င္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံသို႔ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကေသာ္လည္း ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံက ၎တုိ႔သည္ ဘဂၤါလီမ်ားမဟုတ္ ၾက၍ လက္မခံသျဖင့္ ျမန္မာျပည္သို႔ ျပန္လည္ႏွင္လႊတ္ခံေနၾကရသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာရြာမ်ားမွာ တုိက္ခိုက္ခံေနၾကရ၏။ အိမ္မ်ားကိုလည္း မီးရႈိ႕ခဲ့ၾက၏၊ စနစ္တက် သတ္ျဖတ္မႈမ်ားရွိေနျပီး အရွင္လတ္လတ္ မီးရိႈ႕ ခံရျခင္း အပိုင္းပိုင္းခုတ္သတ္ခံရျခင္းမ်ားရွိေနပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကယင္းကိစၥႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေဖၚျပျခင္းမရွိျခင္းကလည္း အၾကမ္းဖက္မႈကို ပိုမိႈဆိုးရြား ေစသကဲ့သို႔ ျဖစ္လာေနသည္။
မူလက ျမန္မာအစိုးရက OIC မြတ္စလင္မ္ ႏုိင္ငံမ်ား ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေရး အဖြဲ႕ ရံုးခန္းကို ရခုိင္ေဒသျပန္လည္ထူေထာင္ေရး အတြက္ ဖြင့္လွစ္ရန္ သေဘာတူခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ ခြင့္မျပဳေတာ့ေၾကာင္း ဆိုလာ၏ မြတ္စလင္မ္ ႏိုင္ငံမ်ားအနက္ ရခုိင္ေဒသ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ကနဦးဆက္သြယ္လာသူမ်ားမွာ တူရကီ၊ အင္ဒိုနီးရွား ႏွင့္ မေလးရွား တုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။
ကမၻာ့ကုလသမဂၢအဖြဲ႕က ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ အခံရဆံုးသူမ်ားဟု အသိအမွတ္ျပဳ ေဖၚျပေသာ္လည္း ထိေရာက္သည့္ လက္ေတြ႔ အေရးယူေဆာင္ရြက္ခ်က္ မရွိခဲ့ပါ။ ထုိေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ႏုိင္ငံမဲ့ ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ ေရာက္ရွိေနၾကပါသည္။
၁၉၇၈ ခုႏွစ္က ျမန္မာအစိုးရ၏ နဂါးမင္းစစ္ဆင္ေရးေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕သို႔ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကျပီးေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပန္လက္ခံခဲ့ရ၏။ ျမန္မာအစိုးရက ၎တုိ႔အားဗုဒၶဘာသာ ကူးေျပာင္း မွ ႏုိင္ငံသားေပးမည္ဟုဆုိခဲ့ရာ ၎တုိ႔က ျငင္းပယ္ခဲ့ၾကသျဖင့္ ႏုိင္ငံသားမွတ္ပံုတင္ မရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒသည္ ၎တို႔အား ႏိုင္ငံမဲ့ ဒုကၡသည္မ်ား ဘ၀သို႔ တြန္းပို႔ခဲ့ပါ သည္။ ျပည္တြင္း၌လည္း လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္မရွိ အိမ္ေျမ၀ယ္ေရာင္းခြင့္မရွိ အိမ္ေထာင္ျပဳခြင့္ ႏွင့္ ပညာသင္ခြင့္၊ ထိမ္းျမားခြင့္မ်ား၌ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္မႈမ်ားခံခဲ့ၾကရပါသည္။
အဖို အဖြား မိဘ အားလံုး ၂ ေခါက္ခ်ဳိး အမိ်ဳးသားမွတ္ပံုတင္ ကိုင္ေဆာင္သူမ်ားမွ ေဖါက္ဖြားလာသူ သား သမီး ေျမး ျမစ္မ်ားကို သံသယ White Card ကို ကိုင္ေဆာင္ေစ ျခင္းကိုက နွု ုိင္ငံေတာ္ အစိုးရ၏ ဖိနွိပ္ခ်ု ုပ္ခ်ယ္မွ ုထဲကပါ။
ယူတို႕နိုင္ငံကေတာင္ လက္မခံတာ အိုင္တို႕ ရခိုင္ကဘာလို့လက္ခံမွာလဲ။ယူတုိ႕ကုလားအေၾကာင္း အိုင္တုိ႕ရခိုင္ ပဲ သိတယ္။ကုလားမႏိုင္ ရခိုင္ေမး တဲ႔ စကားပံုေတာင္ရိွတယ္။